poniedziałek, 24 sierpnia 2020

Kolejna sprawa kryminalna - Rodzina Pietrzyków przeciwko Andrzejowi Trojanowi, czyli impreza z 1632 roku

Kolejna sprawa kryminalna - Rodzina Pietrzyków przeciwko Andrzejowi Trojanowi

(z Księgi Sądowej Zamku Wiśnickiego)

"skarżemy się  na tego więźnia, który tu jest od kilku niedziel w więzieniu, na Andrzeia  Troiana, który nie pomnąc na bojaźń  Bożą i na miłość bliźniego przykazanie  Boże przestąpił, ojca nam własnego naszego, a  żadnej przyczyny dawał,  na  drodze rozbójnym sposobem zabił,"

czyli tragiczne zakończenie popijawy w Lipnicy Murowanej....


[12.] JUDICIUM ARDUUM NECESSITATIS CAUSA BANNITUM FERIA QUARTA POST CONDUCTUM PASCHAE [k. 44v] PROXIMA  DIE 21 APRILIS. ANNO DOMINI MILLESIMO SEXCENTESIMO TRIGESIMO SECUNDO. IN CASTRO WISNICEN[SIS] PRAESIDENTE ADVOCATO ORDINARIO ET SCABINIS JURATIS OPPIDI WISNICEN[SIS] LEGITTIME CELEBRATUM. 

Filii  Pietrzik contra Andream Troian

Coram quo quidem judicio comparentes personaliter laboriosi Mathias, Simon, Stanislaus Pietrzikowie fratres germani, filii olim Stanislai Pietrzik de villa Rajbrot  legittimi, gravi cum querela in et contra laboriosum alias homicidam Andream Troian de eadem villa

Rajbrot, in carceribus detentum videlicet in causa criminali,  tali modo questunt.  

Łaskawy Panie Wójcie i z pany sądowemi. Żalem wielkim skarżemy się  na tego więźnia, który tu jest od kilku niedziel w więzieniu, na Andrzeia  Troiana, który nie pomnąc na bojaźń  Bożą i na miłość bliźniego przykazanie  Boże przestąpił, ojca nam własnego naszego, a  żadnej przyczyny dawał,  na  drodze rozbójnym sposobem zabił,  [k. 45] zamordował i obdarł i nas  ubogich dzieci osierocił.   Proszemy  dla Pana Boga z niego świętej  sprawiedliwości, jako  z  mężobójce.   Nasz dowód żałoby naszej i lice, które w domu jego nalazło się  przed Urzędem comparens pokazujemi.

Incarceratus itaque homicida Andreas Troi¹n coram eadem judicio constitutus a vinculis adductus per judicium requisitus utrum hic facinus ille patraverit. Respondit. Nie  znam się do tego, abym go ja miał zabić, alem zabitego już na jazie zastał. A to  przyznawam się  do tego, żem go nie  poznawszy,  zdjął z  niego buty te  stare i nowe te białogłowskie, czapkę podszytą, ćwiartkę cielęciny, pasek, alem więcej z  niego nic nie  brał.

Actores  ut supra petierunt iustitiam ex inculpato iuxta praescriptum legum administrari. 

Monitus itaque per judicium primo, secundo, tertio idem inculpatus,  ut benevole crimen perpetratum agnosceret [k. 45 v] tandem recognovit. Proszę do ugody. Jam go zabił. Interrogatus. Jak?   Respondit. Piliśmy w Lipnicy u Bieniasza. On na gorzałce już się  był  upił i po  tym ze mną piwo pił. Daliśmy za nie groszy czternaście.  I   ja i on byliśmy pijani. Po tym on wyszedł z  domu tego do wsi. Jam jeszcze po  nim grosz przepił. Potkaliśmy się  zaś z  sobą i  jął się  ze mną zamawiać strony łąki,   na którą był  zadał mi groszy cztery i strony jałowice, com go ja był  w  niej podkupił,  mówiąc "Wszystkoście wy psy,   złodzieje".  Jam go za  tym uderzył laską,  która jest w domu u mnie leskowa, a on za  tym, że  był  pijany padł i prędko umarł. Jam go zaś zzuł z  botów i wziąłem mu  nasiek (maczugę zrobioną z drewnianego konara uzbrojonego we wrośnięte ostre kamienie), cielęcinę, czapkę, boty nowe, a  w tym ludzie szli,  odeszłem go.

Interrogatus. Gdy scrutinium albo inquisitią z  tobą czyniono,   czemuż się  przał (zaprzeczał.) powiedając  żeś [k. 46]li  ani  widział tego trupa, aniś  więcej nic nie  brał, tylko te boty nowe jakobyś  w  drodze miał naleźć. 
 Respondit. Obawiałem się, abym przyznawszy się  nie  był karan.

Judicium itaque auditu eius benevola recognitione, ob indagandam ulteriorem, tum in hoc, tum in alio genere criminum, si quae perpetravit rei veritatem, quaestionibus tradendum decrevit, sententia sua in id mediante.

Tractus itaque primo.

Recognovit. Zabiłem go. Alem nie  brał więcej nad to,  do czegom się  przyznał.

Tractus secundo,  tertio. Idem recognovit.  Ustus igne primo, secundo.

Z botów  [z]zułem go dla  tego,  bom się  tam pieniędzi spodziewał. Tam je chował, gdyśmy z  sobą spólnie chodzili   po kupicy (Tzn. w kupie, grupą), bo mi też był  winien  i wziąłbym  je,  gdybym był  znalazł.   [k. 46 v]  Interrrogatus. Jeżeli też kogo inszego nie  zabił kiedy albo  jeżeli nie  kradał. R[espon]dit. Żem nigdy tego nie  czynił.  Insuper. Jeżeli nie  wiedział kto o  tym złym jego uczynku, bądź to żona, bądź ojciec?   Respondit. Że nie,  bo ja powiedzieł przed ojcem i przed żoną, żem nalazł  zabitego człowieka, ale nie  poznałem go i tom od niego odebrał.

Absolutus itaque quaestionibus. Ad iudicium adductus. Requisitus. Utrum praemissa dicta sua crimen quoque agnosceret.  Respondit.   Znam  się  do tego złego swego uczynku przez mnie uczynionego. Proszę miłosierdzia.

  DECRETUM.

Judicium itaque exaudita actorum propositione et responsione inculpati homicidae. Hac in causa criminali tale decretum tulit. Ponieważ  jaśnie pokazało się  na tego zabójcę Andrzeja Troiana obwinionego przez [k. 47] dobrowolne zeznanie i na mękach potwierdzenie, że tego nieboszczyka Stanisława Pietrzika haniebnie zabił,  zamordował   w  drodze, tudzież i rozbójnym sposobem zabiwszy odarł. Dla tegoż pro tam enormi facinore na prośbę  miłosierdzia przezeń  (gdyż  sroższem karaniem miał być karan podług prawa),  aby był  pod miecz dany. Pro executione eiusmodi decreti ad locum hunc ubi crimen patratum,  aby in posterum drudzy się  chowali, bo jest do miasta Lipnice per judicium praesens remittitus. Quod tamen decretum Wisniciae in medio fori ad executionem deductum.

 źródło: Acta Maleficorum Wisniciae. Księga złoczyńców sądu kryminalnego w Wiśniczu (1629-1665). Opr. W. Uruszczak, Kraków 2004

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz